Veilig reizen is belangrijk. Als reiziger heb je te maken met zakkenrollers, rovers en afpersers. Maar met een beetje gezond verstand voorkom je, dat je reis voortijdig eindigt in een drama.
Avontuur is misschien wel de belangrijkste reden om te gaan reizen. Je leert omgaan met vreemde culturen, met hongersnood en hoe het is om je vies te voelen. Je voelt je soms een bezienswaardigheid, soms een lopende portemonnee. Sommige mensen zien je ook zo. Als reiziger heb je te maken met zakkenrollers, rovers en afpersers. Maar met een beetje gezond verstand en de aandacht voor veilig reizen voorkom je, dat je reis voortijdig eindigt in een drama.
Reisgidsadviezen
Wie de veiligheidsadviezen in reisgidsen van een bepaald gebied leest, voelt zijn reiskriebels spontaan verdwijnen. Lees bijvoorbeeld de Lonely Planet over Mexico City een van de grootste metropolen van de wereld. Twee pagina’s vol dingen die beter kunt laten in deze grootste stad van de wereld. Je mag niet in de volkwagen kevertaxi’s stappen, sommige metrostations beter maar vermijden en, o ja, blijf ’s avonds maar in je hotelkamer. Gevolg: de eerste dag loop je volkomen opgefokt door de stad, constant de drukte om je heen in de gaten houdend voor zakkenrollers en andere locals met foute bedoelingen. Lang leve die reisgids! Natuurlijk ben je ook niet slim als je heel eigenwijs alle waarschuwingen in de wind slaat. In het kader van ‘dat gebeurt mij toch niet’. Maar op reis is vakantie, en vakantie is plezier. Daar hoort geen opgefokt rondlopen op straat bij.
Gezond verstand
Vertrouw op je eigen gevoel. Dat is het belangrijkste als het gaat om je veiligheid op reis. Doe geen stomme dingen, die indruisen tegen je gevoel en je gezond verstand, zoals je inlaten met drugsgebruik of sekstoerisme. Maar vermijd ook donkere steegjes, sloppenwijken en criminelen. Wees niet te goedgelovig. Ga ervan uit dat als iemand je iets voor een heel zacht prijsje aanbiedt, dit hoogstwaarschijnlijk niet zuiver is. Neem als je gaat stappen niet al je geld en reisdocumenten mee. Overnacht niet op het strand of langs de kant van de weg. Wanneer je in situaties komt die raar zijn, ga dan op je instinct af. Voelt het niet goed, ga dan gewoon weg.
Veilig reizen
De eerste stap in veilig reizen begint al met het uitzoeken van je reisbestemming. Door het kiezen van je bestemming, bepaal je hoe veilig je reist. Lees je goed in over je bestemming voordat je een ticket gaat kopen. Laat je niet opfokken. Je kunt namelijk ook in Rotterdam of Las Vegas op straat worden beroofd; je moet overal op je hoede zijn. Toch is de ene bestemming de andere niet. Latijns Amerika kent bijvoorbeeld meer geweld dan bijvoorbeeld een land als Sri Lanka, waar toch tot voor kort jarenlang een bloedige burgeroorlog heeft gewoed. Meer over gevaarlijke plaatsen lees je in het hoofdstuk over risicogebieden. Op de website van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (http://www.minbuza.nl) zijn betrouwbare en actuele reisadviezen te vinden. Ook op andere sites kun je research doen over je bestemmingen, zoals bijvoorbeeld http://www.lonelyplanet.com.
Voorzorg
Door goede voorzorg voor veilig reizen vermijd je al heel veel problemen. Voorkom dat je al te opzichtig rondloopt als wandelende portemonnee. Laat bijvoorbeeld niet duidelijk zien waar je je geld, reispapieren en andere waardevolle documenten bewaart.
De heuptas of moneybelt is al lang bekend voor de meeste zakkenrollers. Als je er toch één draagt, neem dan zo’n dunne die helemaal onder je kleding verdwijnt, en niet de klassieke buidel, die opzichtig op je heup hangt. Wat veel reizigers gebruiken is een extra binnenzak, een geheim compartimentje in de kleding of een vakje in de schoen. Een geldriem, een gewone broekriem met een rits aan de binnenkant, is ook handig om wat reservegeld, verzekeringsnummers van travellers cheques, polisnummers en telefoonnummers in te bewaren. Verder zijn er de bekende tips die – ook al afgezaagd – toch nog steeds gelden.
Draag geen dure, opvallende sieraden en horloges en ga niet opzichtig met dure merkkleding in arme gebieden rondlopen. Als je ergens je weg niet kent, laat dit niet merken. Loop zelfverzekerd met vaste tred rond, alsof je een doel hebt. En dus niet twijfelend en zoekend. Een slot (hangslot of draadslot) op je tas is vaak een extra barrière voor dieven om hem te rollen, en geeft je een extra gevoel voor veiligheid. Zeker in landen waar de hotelkamers niet altijd een veiligheidsgarantie geven. Een kluisje op de kamer is een grote luxe. Tijdens de reis kun je je tas met een slot vastmaken in de bus of trein. Neem altijd een dagportemonnee of daghoeveelheid geld mee, en niet je hele hebben en houden. Laat de rest achter in een kluisje in je hotel of bij de balie van je hostel. Mocht je beroofd worden, dan heb je iets om af te geven, maar is de schade niet groot. Het wordt vaak aangeraden, maar het werkt wel. Houd altijd je verzekeringsbewijs en cheques apart.
Nog meer tips voor veilig reizen? Verstop je creditcard voor geval van nood. Er zijn allerlei nieuwe producten op de markt voor de reiziger om de veiligheid van je bagage te verbeteren. Zoals het mobiele kluistasje, een waterdicht geldtasje, waardoor je eindelijk samen kan gaan zwemmen, en een lichtgewicht jasje van 1,5 mm dik staaldraad die je om je rugzak kunt doen om ergens aan vast te maken. Geen geklooi dus meer met kippengaas in je tas, zoals sommige reizigers als beveiliging gebruiken. Om te voorkomen dat er verdachte pakketjes of drugs in je bagage worden gestopt op vliegvelden bestaan er grote zakken met een rits. Je doet je rugzak er in en sluit ’m af. Anders moet je vaak vijf slotjes op je tas doen, voor alle verschillende ritsen. Kijk goed rond voor zulke producten bij de reiswinkels als Slee en Bever Zwerfsport en op het internet.
Locals
Hoe vriendelijk de locals ook zijn, wees altijd op je hoede. Van de honderd contacten zijn er misschien 99 integer, en je moet je bijzondere contact dan ook zeker niet laten verpesten door je argwaan. Maar toch zijn er overal mensen die azen op reizigers. In Costa Rica is het bijvoorbeeld een bekende truc, dat mensen tegen je aan lopen met een ijsje. Ze verontschuldigen zich, zijn heel erg vriendelijk en proberen met een zakdoek de ijsvlek op je kleding weg te werken.
Tegelijkertijd heeft zijn handlanger je dan al gerold. Ook snoep, snacks, drankjes en eventueel jointjes of andere drugs moet je niet zomaar aannemen. Een korte rondgang op het prikbord van Lonely Planet laat duidelijk zien dat nietsvermoedende reizigers nog steeds worden bedwelmd en beroofd. De slachtoffers worden een dag later wakker zonder bezittingen en vrouwen zijn soms zelfs aangerand. Maar zoals gezegd, gebruik je gezond verstand. Als je het niet vertrouwt, neem het dan gewoon niet aan.
Natuurlijk snijdt het mes aan twee kanten; ook jij als reiziger moet respect tonen. Ga niet zomaar alles en iedereen fotograferen. Vraag het liever eerst voordat je mensen op de foto wil zetten, want niet iedereen is daarvan gediend. Sommige heilige plaatsen mag je ook niet zomaar op de foto zetten. Informeer daar eerst naar. Kortom, heb respect voor de lokale bevolking. Zowel door je gedrag als met je kleding.
Gezag
De autoriteiten zijn niet overal een garantie voor veiligheid. Armoede en corruptie in veel van de populaire backpacker-bestemmingen zorgen ervoor dat veel agenten, douanebeambten en militairen ook wel eens een graantje meepikken van de ‘rijke’ rugzakkers. Blijf beleefd en rustig wanneer je wordt afgezet. Meestal gaat het om een klein bedrag, en is het makkelijker om dat gewoon te betalen. Je kunt een nummer of naam van de bewuste beambte opschrijven en naar het bureau gaan.
Met veel geduld kom je dan misschien onder het betalen van je afpersing uit. Ook bij het aangifte doen van een diefstal, is geduld het magische woord. Van de ene balie naar de volgende wachtkamer worden gestuurd, en dan na uren eindelijk met een onleesbaar velletje buiten staan, is heel normaal. In veel landen is er een speciale toeristenpolitie, die meestal wat sneller werkt. Militaire objecten en militairen zelf kun je beter niet fotograferen.
Vrouwen op reis
Dat vrouwen die alleen reizen per definitie veel meer gevaren tegenkomen is niet helemaal waar. Een reizigster reisde alleen door Mali en voelde zich juist extra beschermd door de gemeenschappen waar ze verbleef. Wel is het verstandig om je kleding in bepaalde gebieden aan te passen. Ga bijvoorbeeld niet op het platteland in korte minirokjes rondlopen als de lokale vrouwen bedekt lopen. Vrouwen alleen op reis moeten zeker meer op hun hoede zijn dan mannen.
Zeker in echte machoculturen als het Midden-Oosten of Latijns Amerika kan het voor een vrouw moeilijker zijn. Naast het bekende fluiten, naroepen en uitschelden op straat, zien sommige macho’s er plezier in om je te achtervolgen en te pesten. Natuurlijk geldt voor vrouwen ook: Ga op je gevoel af. Reizen is andere culturen leren kennen, genieten van de natuur en van het on- the-road-gevoel. Niet je zorgen maken om je veiligheid. Met een dosis gezond verstand is dat niet nodig.
Medereizigers
Niks zo leuk als nieuwe vrienden maken. Zeker uit andere landen. Toch moet je ook voor je medereiziger op je hoede blijven. Zo was een Nederlands meisje in een Australisch hostel door medereizigers beroofd. Toen ze de in volgende stad aankwam, zag ze reizigers in haar kleren lopen. Een andere jongen trok twee maanden op met een medereiziger tijdens een reis door Canada en de Verenigde Staten. Toch is die medereizigers er plots vandoor gegaan met zijn dure camera.
Natuurlijk geldt hier ook dat de meeste medereizigers wel goede bedoelingen hebben en dat je vooral je gezonde verstand moet volgen. Geef niet je pincode, hou het bewijs van je travellers cheques goed verborgen en pas ook weer op voor die drankjes, snoepjes en jointjes. Er zijn namelijk van die reizigers, die al jaren zonder geld op zak rondreizen. Hoe zouden ze dat toch kunnen doen?
Om het reizen een stukje veiliger en daardoor meer ontspannen hierbij een top zes van tips van reizigers.
1. Gebruik je gezond verstand. Doe geen gekke dingen die je in je eigen land ook niet zou doen. Ga niet eigenwijs, wars van alle waarschuwingen, gevaarlijke buurten in. Vermijd bepaalde risicogebieden ’s avonds als toerist.
2. Loop niet te flashen met je geld, je dure camera, merkkleding of dure horloges en juwelen.
3. Zorg dat je altijd een reservepotje geld op een veilige plek hebt verstopt (in je schoen, beha, etc.), net als je verzekeringspapieren en/of creditcard. Ga niet stappen met al je papieren en je geld.
4. Heb respect voor de lokale bevolking. Pas je aan aan lokale gewoonten. Dat betekent overigens niet per se dat je bijvoorbeeld in een sarong moet gaan lopen. Maak niet overal zomaar foto’s van iedereen. Informeer jezelf goed over bepaalde gebieden wat de do’s en don’ts zijn.
5. Let ook in je hotel- en vooral in je hostelkamer op je spullen. Niet alleen op straat moet je alert zijn. Ook op je medereizigers in je hostel. Van je camera tot je onderbroeken.
6. Mail je paspoortnummer, het telefoonnummer voor het blokkeren van je pinpas of creditcard, het polisnummer van je reisverzekering, enzovoort voor je op reis gaat een keer aan jezelf en aan een of meerdere vrienden of familieleden. Mocht je totaal leeggeroofd achterblijven, dan kun je in ieder geval snel de nodige maatregelen treffen.