Nederlanders noemen Curaçao zelfs als eerste niet-Europese bestemming als hen wordt gevraagd naar een zonnig vakantieland. En terecht, want het multiculturele eiland is veel meer dan stereotypen.
Op Curaçao wonen misschien slechts 152.000 mensen, ze komen wel uit alle hoeken van de wereld. Maar liefst 58 nationaliteiten leven samen op het zonovergoten eiland. Afrikanen, Aziaten, Spanjaarden, Portugezen, Dominicanen, Jamaicanen, Surinamers, Colombianen, Engelsen en natuurlijk Nederlanders en geboren en getogen Curaçaoënaars, allemaal hebben ze een eigen plaatsje in de multiculturele samenleving van ‘global village’ Curaçao. Door de loop van de koloniale geschiedenis heeft het eiland een unieke vermengeling van rassen en volkeren gekregen.
Papiamento Curacao
Overal op Curaçao is de invloed van Nederlandse overheersing in de koloniale tijd nog zichtbaar. Veel Curacaoënaars blijven om economische, bestuurlijke en onderwijskundige redenen op Nederland georiënteerd. Zo worden buitenlandse zaken en defensie tot op de dag van vandaag geregeld door Nederland en stuurt Nederland vaak financiële en (al dan niet niet gewenste) expert hulp.
Nederlands is na Papiamento de tweede taal, de Antilliaanse gulden is de officiële munteenheid en iedere Antilliaan heeft een Nederlands paspoort. Bijna tachtig procent van alle Curaçaoënaars is oorspronkelijk Nederlander. Ook op een meer psychologisch niveau hangt de identiteit van Curaçao sterk samen met de relaties tussen Curacaoënaars en Nederlanders. Door het samengaan van de Curaçaose en Nederlandse leef- en denkwereld ontstaan steeds nieuwe verschillen, barrières, mogelijkheden en kansen. Het koloniale verleden en de acceptatie ervan zijn als het ware deel gaan uitmaken van de Curaçaose identiteit.
Curaçao cultuur
Europese Nederlanders ervaren de Curaçaose samenleving echter niet altijd als flexibel. De algemene live and let live-mentaliteit op het eiland maakt het voor Europese Nederlanders wel eens moeilijk om door te dringen tot het wezen van Curaçaose cultuur. Misschien benaderen Curaçaoënaars het leven (en dan vooral de materiële kant daarvan) gewoon anders dan Nederlanders. Nederlanders die naar Curaçao komen om economische veranderingen aan te brengen, stuiten dan ook meestal op weerstand. Zulke veranderingen hoeven voor de Curaçaoënaars niet zo nodig. En dat terwijl de meeste Nederlanders juist een hele grote economische drijfveer hebben.
Dat bleek wederom toen Curaçao de vestigingsplaats werd voor enkele olieraffinaderijen. Ook Shell bouwde een raffinaderij op het eiland toen duidelijk werd dat de off-shore olieverwerking van in Venuezuela gewonnen olie een ware goudmijn was. De raffinaderijen zorgde voor enorme werkgelegenheid en uit de hele wereld werden arbeidskrachten naar het eiland gehaald.
Veel Nederlanders verhuisden voor een paar jaar naar Curaçao. Als gevolg van een hevige arbeidersopstand in de hoofdstad Willemstad in 1969 en de neergang van de olie-industrie in de jaren tachtig, verlieten veel rijke (Nederlandse) eilandbewoners Curaçao. Met het onttrekken van hun geld stortte de Curaçaose economie zo goed als in.
Toerisme Curaçao
Tegenwoordig is toerisme verreweg de belangrijkste drager van de economie op Curaçao en er gaan veel rechtstreekse vluchten naartoe. Het samengaan van klimaat, natuur en cultuur vormt voor vakantiegangers een uiterst aantrekkelijke combinatie. Nederlanders noemen meestal de stranden, de zee en de zon als voornaamste reden voor een eilandbezoek, zo blijkt uit een onderzoek van de Curaçao Tourism & Development Board. Toch voldoet Curaçao niet echt aan het stereotype beeld van ‘zon, zee en stranden’ dat wordt opgeroepen door bijvoorbeeld de Nederlandse soap ‘Bon Bini Beach’, die in zijn geheel op het eiland wordt opgenomen. De zon straalt inderdaad altijd, maar het eiland heeft geen kilometerslange witte zandstranden.
Willemstad
Curaçao heeft ook zo veel meer te bieden dan alleen zonnige strandvakanties. Het Onderwater Park, een beschermd natuurgebied van twintig kilometer koraalrif en kustlijn, is bijvoorbeeld een waar paradijs voor duikers en snorkelaars, en ook het Christoffel Park biedt veel (sportieve) mogelijkheden, zoals hiking, mountainbiken en bergbeklimmen. Meer info lees je op de officiële site van het bureau voor toerisme: Curacao.com
Reizigers die meer geïnteresseerd zijn in het koloniale verleden, kunnen de grotten van Hato of het Kurá Hulanda Museum bezoeken. Het antropologische museum in Willemstad belicht de rol van de slaven tijdens de Nederlandse overheersing. De grotten van Hato dienden in de zeventiende en achttiende eeuw als geheime schuilplaats voor weggelopen slaven.
Makamba
Curaçaoënaars maken onderscheid tussen ‘echte’ Curaçaoënaars, zwarte Nederlanders, Europese Nederlanders en Antilliaanse Nederlanders. De echte Yu di Korsou zijn in de ogen van Curaçaoënaars de eilandbewoners die op Curaçao geboren en getogen zijn en hun hart aan het eiland hebben verbonden. De zwarte Makamba’s zijn de ‘vernederlandste’ Curaçaoënaars, die vaak vanwege werk of studie tussen Nederland en Curaçao reizen.
Antilliaanse Nederlanders worden doorgaans gezien als blanke Yu di Korsou, terwijl de groep Europese Nederlanders altijd blanke Makamba’s zijn. Of iemand een Yu di Korsou is of een Makamba hangt vooral af van de verbondenheid aan het eiland. Het gaat dus om een gevoel. Door de verschillende bevolkingsgroepen op het eiland is de Curaçaose identiteit niet alleen erg gefragmenteerd, maar ook erg flexibel.