Afghanistan betekent letterlijk ‘het land van de Afghanen’, maar er bestaat eigenlijk geen gemiddelde Afghaan. Een mengelmoes van tientallen etnische volkeren, met eigen talen en culturen leeft in dit onherbergzame gebied, dat sinds de jaren zeventig in een continue strijd is gewikkeld. Een strijd tegen de buitenwereld, maar vooral ook tegen zichzelf.
Afghanistan heeft historisch nooit een belangrijke rol gespeeld in de wereldgeschiedenis.
Het Bactrische Rijk was (voor Christus) in het noorden van het land gesitueerd, het rijk Ariana in het zuiden (opmerkelijk: arya betekent edel in diverse indo-europese talen, en is de basis geweest voor de eugenetische term ‘Arische rassen’).
Alexander de Grote
Een greep: Alexander de Grote passeerde en onderwierp Afghanistan op weg naar India, de noordwestelijke stad Herat was onderdeel van de Zijderoute.
Timoer de Lamme en Djenghis Khan kwamen langs om te plunderen maar het land was toch vooral een gebied dat beheerst werd door vele verschillende stammen, die elk in hun eigen vallei regeerden. Een eenheid begon zich pas te ontwikkelen toen in 1747 onder Ahmed Shad Doerrani een groot deel van het huidige Afghanistan werd samengevoegd.
In de 19e eeuw begon het Britse Rijk zich te interesseren voor Afghanistan. Drie Anglo-Afghaanse oorlogen waren het gevolg, en uiteindelijk zagen de Britten af van hun pogingen het te onderwerpen.
In plaats daarvan werden onderhandelingen gestart met tsaristisch Rusland. Het land zoals wij dat nu kennen, is toen ontstaan als gevolg van ‘The Great Game’, het machtsspel tussen tsaristisch Rusland en het Verenigd Koninkrijk in de 19e en het begin van de 20e eeuw.
Himalaya
De Britten waren bang dat het Russische leger de Hindu Kush en Himalaya bergketens zouden oversteken en India binnen zouden vallen.
De Russen waren op hun beurt bevreesd voor een te grote invloedssfeer van de Britten dieper Centraal-Azië in. In het Verdrag van St. Petersburg werd afgesproken dat het land als bufferstaat opgezet zou worden.
De Russen konden hun gang gaan ten noorden van Afghanistan (de grens met Tadzjikistan werd getrokken door de Amoe Darja), en de Britten zouden alles ten oosten en zuiden van Afghanistan krijgen. Afghanistan zelf zou onafhankelijk blijven.
Vanwege dit verdrag werd ook de Wakhan-corridor, een nauwe landtong die tussen Tadjikistan en Pakistan loopt en in het oosten tegen China botst, deel van Afghanistan.
In 1919 werd het land onafhankelijk, en niet lang daarna een koninkrijk. Een staatsgreep maakte hier begin jaren zeventig een einde aan, maar in 1979 vielen de sovjets het land binnen en hielpen de communist Karmal in het zadel.
Na jaren van strijd gaven de Russen het eind jaren tachtig echter weer op, waarna iedereen elkaar begon te bevechten.