Het oude centrum van Stockholm straalt een middeleeuwse sfeer uit, hoewel de meeste huizen in latere eeuwen zijn gebouwd.
Zeg je Zweden, dan volgt meteen daarop het haast onvermijdelijke rijtje van knäckebröd, Pippi Langkous, knötselmöbels en natuurlijk ABBA. Als vakantieland is Zweden bij het grote publiek (gelukkig?) nog niet zo bekend. En geheel onterecht, want voor de natuur- en geschiedenisminnende toerist heeft Zweden heel wat in petto: van natuurreservaten tot runenstenen en van historische steden tot uitgestrekte bossen. En ben je eenmaal een keer in Zweden geweest dan is de kans groot dat je meteen pippi på Sverige raakt… dol op Zweden.
Götaland, het land van de Goten, is het zuidelijkste deel van Zweden. Eeuwen geleden vochten de Denen en de Zweden hier verwoed om elk brokje aarde. Uiteindelijk werd het bloederige landjepik in het voordeel van de Zweden beslecht en vormt het Kattegat de natuurlijke grens tussen beide buren. In Götaland zijn de sporen van Deense Viking-nederzettingen echter bewaard gebleven en ook de dialecten uit deze streek doen sterk aan het Deens denken.
Götaland
Maar de geschiedenis van Götaland gaat nog verder terug dan deze periode vol oorlogen: tijdens je tocht kun je zomaar stuiten op runenstenen en rotstekeningen uit de Prehistorie. Let op blauwe of bruine vierkante borden met daarop een Sint Hanskruis – die wijzen je in heel Scandinavië de weg naar bijzondere bezienswaardigheden.
Aan de scherenkust van Götaland liggen oude vissersdorpen, waarvan Göteborg is uitgegroeid tot een belangrijke havenstad, en duizenden al dan niet bewoonde eilandjes. In het zuiden van Zweden doen de glooiende heuvels sterk denken aan bijvoorbeeld Jutland in Denemarken – de beschrijvingen van Småland in de boeken van Astrid Lindgren zijn beroemd.
De ondeugende Michiel van de Hazelhoeve hees zijn kleine zusje Ida hier in de vlaggenmast zodat ze een mooi uitzicht zou hebben over alle dorpen rondom de boerderij en de Kabaalstraat waar Lotta woont staat symbool voor alle Zweedse straten waar kinderen veelal nog lekker onbezorgd op straat kunnen spelen. Verder naar het noorden maken heuvels en weilanden plaats voor bossen en meren, waarvan Vänern en Vättern de grootste zijn.
Stockholm
Op een eiland in het meer Mälaren even ten westen van Stockholm ligt de oude nederzetting Birka; een eenvoudige nederzetting die uitgroeide tot een Middeleeuwse handelsplaats en die nog steeds wordt gezien als de geboorteplaats van Zweden. De Zweedse naam voor Zweden, Sverige, is afgeleid van de Deense benaming Svearige: het rijk van het Svea-volk. Svealand herbergt naast Birka nog vele andere overblijfselen uit de bloeiperiode van Birka, waaronder runenstenen, begraafplaatsen en forten. Een gids vertelt je graag over de geschiedenis die zich hier heeft afgespeeld.
In het oosten, aan de Baltische Zee, ligt de huidige hoofdstad Stockholm, een prachtige oude stad vol bezienswaardigheden. Net als Amsterdam hangt Stockholm van water en bruggen aan elkaar. Je kunt er slenteren door het prachtige oude stadscentrum (Gamla Stan), winkelen in de sjieke warenhuizen NK en Åhléns, op ontdekkingstocht gaan in de vele musea of gewoon lekker zitten in een van de mooie cafés en genieten van een kop koffie met princesstårta.
Norrland
Deel Zweden in tweeën en het gebied ten noorden van die denkbeeldige grens is Norrland, het land van het Noorden. Het is een bijzonder dunbevolkt gebied; het merendeel van de mensen woont in de steden aan de kust. De populatie van Norrland bestaat met name tijdens de zomer vooral uit miljoen muggen die het lijken te hebben voorzien op verse toeristen.
Met het onwelriekende myggolja kom je echter een heel eind – vraag de plaatselijke middenstand om een succesrecept. Norrland is vooral het domein van naaldwouden, toendra’s, rotsen, sneeuwvelden en gletsjerdalen en wordt vaak aangeprezen als een van de laatste wildernissen van Europa. Toeristen komen hier maar weinig, of het moet op doorreis naar de Noordkaap zijn.
Noordkaap
Trektochten te voet of per fiets vergen veel van de natuurliefhebbers die zich hier wagen maar met name in de nationale parken verschijnen steeds meer bescheiden voorzieningen voor toeristen. Geen sterrenhotels of geasfalteerde wegen, maar goed gemarkeerde paden, windshelters en eenvoudige hutten. Het moet tenslotte wel in harmonie met de natuur blijven. Met een beetje geluk kom je onderweg in Norrland fauna tegen die je in het dichtbevolkte West-Europa alleen nog maar in dierentuinen ziet.
Wolven, lynxen, veelvraten en honderden vogelsoorten: ze wonen hier allemaal en niet voor niets is dit dus een favoriete werkplek voor biologen en vogelaars. Tijd om Norrland te ontdekken heb je in de zomer trouwens genoeg: twee maanden lang gaat ten noorden van de Poolcirkel de zon niet onder. Voor wie het in de winter waagt te overnachten op rendierenvellen in de ijsbedden van het beroemde ijshotel in Jukkasjärvi kan door het slaapkamerraam misschien genieten van het noorderlicht, de aurora borealis.