Werken op wereldreis? Je kunt zo een langere reis bekostigen en veel reizigers proberen dan ook onderweg te werken. Er zijn diverse manieren om tijdens je reis een centje bij te verdienen.
Het verschil tussen een vakantieganger en een wereldreiziger zit hem negen van de tien keer in de duur van de reis. Om een lange reis te kunnen bekostigen proberen veel reizigers onderweg te werken. Er zijn diverse manieren om tijdens je reis een centje bij te verdienen. In dit hoofdstuk gaan we daar dieper op in. Wat zijn de mogelijkheden, wat moet je doen en wat moet je vooral niet doen?
Werken op wereldreis
Als je tijdens het reizen wilt werken, moet je voor vertrek goed nadenken waarom je aan de slag wilt. Ga je werken voor je plezier of voor de ervaring? Of ga je werken omdat je het geld per se nodig hebt? Wie naar een land als Australië reist, weet dat de mogelijkheden tot het vinden van een baan groter zijn dan in bijvoorbeeld een land als Guatemala. Het hangt dus van je bestemming af in welke mate je kunt werken. Australië is een westers land en heeft een relatief hoge levensstandaard. Guatemala worstelt met de eigen economie en kent veel werkloosheid. Mede daardoor zal het moeilijk zijn tussen de lokale groep werkzoekenden een baan te vinden. Daarbij komt dat de economie in sommige landen aanzienlijk minder ontwikkeld is dan in Nederland, waardoor ter plekke werken en het daarmee samenhangende salaris en stuk minder interessant wordt. In bepaalde landen is het verrichten van vrijwilligerswerk mogelijk. Kijk daarvoor verderop in de tekst.
Er zijn diverse manieren om te gaan werken. Sommige reizigers sparen (lang) voor een reis en zijn blij dat het er uiteindelijk ook echt van komt. Als je dan thuis net je baan hebt opgezegd, een tijdje hebt onderbroken of je studie hebt afgerond kan het wel eens moeilijk zijn om direct na aankomst al aan de slag te gaan. Dat wil je niet en dat hoeft ook niet. Maar wat als je niet zo veel hebt gespaard?
Sommigen kiezen ervoor om direct na aankomst voor langere tijd aan de slag te gaan en pas daarna het land te verkennen. Anderen werken een tijdje tot ze wat geld hebben gespaard, en gaan daarna rondreizen tot het geld op is. Daarna zoeken ze weer een baantje. Beide manieren zijn een optie. Er is geen reden om te zeggen dat de ene manier beter is dan de andere, maar het is duidelijk dat het altijd veiliger is om een financiële buffer te hebben voor als het even tegenzit en je bijvoorbeeld niet zo snel aan werk kunt komen.
Werkvergunning
Voor sommige landen is het lastig een werkvergunning te krijgen. Wie als reiziger tijdelijk aan de slag wil, kan op diverse manieren ergens werken. Australië is zeer populair als land om te reizen en te werken. Als je de Nederlandse nationaliteit hebt, kun je relatief eenvoudig aan een werkvisum komen. Deze kun je bij de ambassade ophalen door middel van het betalen van een geldbedrag en het overleggen van enkele pasfoto’s en wat bankpapieren. Nederland is een van de weinige landen waarmee Australië deze overeenkomst heeft.
Sommigen kiezen ervoor om direct na aankomst voor langere tijd aan de slag te gaan.
Wie dit Working Holiday Visa haalt, kan gedurende een jaar in Australië rondreizen en werken. Het visum wordt per persoon eenmalig uitgegeven; bij een volgend bezoek moet je je houden aan de maximale termijn van drie maanden op je toeristenvisum. Dit Working Holiday Visa is ook voor Nieuw Zeeland te verkrijgen. Globaal gelden hiervoor dezelfde stelregels, maar informeer bij de betreffende ambassade aangezien de voorwaarden nog wel eens veranderen. Bovendien hanteert Nieuw Zeeland een maximum voor het aantal uit te geven visa per jaar.
Diverse andere landen hebben een vergelijkbare procedure. Let op: sommige werkvergunningen kun je alleen maar aanvragen als je nog in Nederland bent, in het land zelf zijn ze niet te krijgen. Hou dit goed in de gaten. Voor een bestemming als de Verenigde Staten gelden hele andere regels. Je hebt daar voor betaald werk, afhankelijk van het soort werk en duur van je verblijf, een zogeheten Green Card nodig. Dit is een bijna permanente verblijfs- en werkvergunning voor de Verenigde Staten die doorgaans moeilijk te verkrijgen is. Kijk ook voor meer informatie bij Paspoort en visum.
Vanwege het grote aantal werkzoekenden in het land is de overheid niet erg scheutig met het verstrekken van dit document, waardoor je soms zeer expliciet moet kunnen aantonen welke toegevoegde waarde jij inbrengt op de door jouw beoogde werkplek. Iemand die in Nederland bijvoorbeeld als tolk/vertaler werkt en meerdere (Europese) talen vloeiend spreekt, heeft wellicht een duidelijke meerwaarde ten opzichte van het merendeel van de Amerikanen, die gemiddeld minder goed vreemde talen spreken.
Rompslomp Green Card
Tevens kunnen de autoriteiten nagaan of er voor jouw job geen Amerikaan te vinden is die dezelfde kwaliteiten heeft om het werk te doen. Dit alles kan soms een hoop rompslomp meebrengen, maar voor wie de Green Card uiteindelijk in zijn bezit heeft, gaat op het gebied van werken in Amerika een wereld open. Anders ligt het wanneer je bijvoorbeeld in dit land tijdens een Summer Camp gaat werken tegen kost en inwoning. Dan heb je deze Green Card niet nodig, maar volsta je evenmin met een toeristenvisum.
De Verenigde Staten kennen een verscheidenheid aan visa, onderzoek dus van tevoren goed welke op jou van toepassing is. Zeker met de politieke ontwikkelingen in de laatste jaren, (dreiging van) terroristische aanslagen en daaraan gelieerd afgenomen veiligheidsgevoel zijn de veiligheidsmaatregelen zowel op luchthavens als in het dagelijks leven aldaar flink vergroot.
Kost en inwoning
Een andere manier om langere tijd op reis te gaan is te werken tegen kost en inwoning. Dit kun je op allerlei verschillende manieren invullen. Zo kun je gewoon met iemand ter plaatse de werkzaamheden, het aantal werkuren en eventueel andere afspraken overeenkomen in ruil voor een bed en ontbijt of bijvoorbeeld avondeten. Wie langere tijd van huis wil maar van tevoren niet veel geld heeft gespaard, kan op deze manier zijn verblijf rekken. Het levert je geen extra geld op, maar deze manier van vrijwilligerswerk geeft je wel de mogelijkheid langer met je geld te doen.
Bijkomend voordeel is dat je soms gebruik kunt maken van allerlei privileges. Wie bijvoorbeeld in een hostel ergens werkt tegen kost en inwoning kan wellicht gratis of tegen gereduceerd tarief gebruikmaken van diverse faciliteiten, zoals internet of het huren van fietsen. Om aan dit soort baantjes te komen, kun je het beste rondkijken in backpackerstijdschriften in het land zelf.
In de populairdere backpacklanden heb je diverse magazines met daarin artikelen over het backpackerswereldje, adressen waar je kunt werken, wat voor soort werk er is te vinden, en hoe je hier het beste terecht kunt. In deze landen zijn de werkzaamheden vaak gekoppeld aan het verblijf in een bepaald hostel. Van daaruit is dan vervoer geregeld naar de werkgebieden. De leukste baantjes krijg je echter door zelf rond te kijken en hier en daar gewoon te vragen of ze hulp kunnen gebruiken. Ook het praten met andere reizigers levert soms aardige jobs op.
Vergoeding
Het werken tegen kost en inwoning is niet alleen een manier om geld te besparen, het omzeilt ook het probleem van het mogen werken zonder dat je in het bezit bent van een werkvisum. Natuurlijk kun je altijd een financiële vergoeding afspreken, maar dit blijft tegen de wet als je niet over de juiste papieren beschikt. Wie dit toch doet, loopt niet alleen het risico op een boete, maar kan ook, afhankelijk van de zwaarte van de overtreding, een vermelding op zijn of haar strafblad krijgen. Daarnaast kan je de toegang tot een land voor een aantal jaren ontzegd worden.
WWOOF
Als je een tijdje gaat reizen, kan het de moeite waard zijn om je, uiteraard afhankelijk van je reisbestemming, aan te sluiten bij de WWOOF-organisatie. Dit is een organisatie die over de hele wereld in diverse landen jonge mensen de mogelijkheid biedt een kijkje te nemen op een (organische) boerderij. Je kunt er allerlei soorten werk doen, van het telen van planten tot het zagen van bomen en van het oogsten tot het verkopen van waterlelies. Voor een bedrag van rond de vijftien euro kun je je aansluiten bij de WWOOF-organisatie van een land. Voor dat bedrag ben je lid en krijg je het WWOOF-boek van het land, met daarin alle boerderijen die bij de organisatie zijn aangesloten met een kleine beschrijving van de mogelijke werkzaamheden, locatie en samenstelling van de familie.
Je logeert namelijk bij de mensen thuis en maakt gedurende die periode deel uit van het gezin. Je werkt standaard een van tevoren afgesproken aantal uren per dag, waarbij je daarnaast kennis kunt maken met de familie, hun leven en gebruiken of de omgeving kunt verkennen. Je kunt WWOOF-lid worden in diverse landen, van Australië tot Zwitserland en van Uganda tot Nepal.
Kibboets
Het is ook mogelijk een tijdje in een Kibboets te werken. Russische vluchtelingen stichtten deze gemeenschappen begin twintigstste eeuw in Palestina. Een kibboets is een soort dorp dat zoveel mogelijk in haar eigen onderhoud voorziet. Van oorsprong is iedereen gelijkwaardig binnen een kibboets en wordt al het bezit en werk eerlijk verdeeld. Inmiddels telt Israël meer dan driehonderd kibboetzim. Maar het oorspronkelijke, op communisme gebaseerde idee van de kibboets is door de jaren heen naar de achtergrond gezakt.
Tegenwoordig hebben mensen eigen bezittingen en werken ze vaak niet meer op de kibboets, maar daarbuiten. Als je als vrijwilliger in een kibboets gaat werken, zorgt de kibboets voor eten – in de gemeenschappelijke eetzaal – en voor onderdak. Je was wordt gedaan en in veel kibboetzim maak je ook een weekeinde een trip door Israël om het land te leren kennen. Belangrijk is wel dat je naar een kibboets gaat voor langere tijd, meestal voor minimaal twee maanden. Het is niet de bedoeling dat je daar 3 weken komt werken en dan weer verder reist.
Wanneer je gaat werken op een kibboets word je meteen opgenomen in de gemeenschap. Samen met andere mensen van verschillende nationaliteiten help je de bewoners mee met de dagelijkse werkzaamheden. Binnen de kibboets is er onder andere werk in de landbouw, de eetzaal, de kinderspeelplaats of in de plaatselijke winkeltjes. Zaterdag is de rustdag.
Tijdens je verblijf in de kibboets krijg je alles wat je nodig hebt van de bewoners, daardoor heb je zeer weinig kosten. Naast kost en inwoning krijg je voor je werk een klein bedrag aan zakgeld. Een ideale manier om een tijdje met een totaal andere cultuur te kennismaken zonder dat je handenvol geld kwijt bent. Door de nogal wisselende politieke situatie in het land kan er voor sommige delen van Israël een negatief reisadvies van kracht zijn.
Bankrekening
Voor wie langer dan enkele weken in een land betaald werk verricht, is het misschien verstandig ter plaatse een bankrekening te openen. Dit kan makkelijker dan je denkt. In de meeste gevallen kun je door met je paspoort naar een bank te gaan al direct een rekening openen. Sommige werkgevers storten het salaris namelijk op je bankrekening.
Dan is het wel handig als je een rekening in het land zelf tot je beschikking hebt zonder dat je steeds cash geld in ontvangst moet nemen. Een ander voordeel is dat je gratis kunt pinnen bij een lokale bank, wat niet altijd het geval is wanneer je slechts je Nederlandse rekening aanhoudt. Alle Nederlandse banken bieden gratis pinnen binnen landen van de EU. Voor de Rabobank maakt het zelfs niet uit waar je bent ter wereld, bij hen is pinnen altijd gratis. Sommige Nederlandse banken brengen wel geld in rekening wanneer je buiten Nederland geld opneemt.
Tips voor Reizen en werken
1 Bepaal van tevoren of je werkt voor de ervaring of omdat je het geld nodig hebt. Zo kun je niet voor financiële verrassingen komen te staan in het geval je weinig hebt gespaard voor je vertrek.
2 Wees flexibel. Soms is het werkaanbod minder groot dan je denkt en dan kan het beter zijn naar oorden af te reizen waar je van tevoren niet gepland had heen te gaan, maar waar je meer kans op werk hebt.
3 Zorg dat je altijd kopieën van je voornaamste diploma’s en een CV bij je hebt. Soms kun je voor wat langere tijd een relatief goedbetaalde baan krijgen die in het verlengde van je studie ligt. Dan is het goed dat je direct je kwalificaties en je ervaring kunt aantonen.
4 Zorg dat je weet welke papieren vereist zijn als je ergens wilt werken. Dit voorkomt dat je ergens niet aan de slag kunt omdat je geen werkvergunning hebt.
5 Als je wat langere tijd wegblijft, is het aan te raden ter plaatse een mobiele telefoon te kopen. Zo betaal jij niet steeds mee aan gesprekken met het thuisfront en ben je bereikbaar voor uitzendbureaus en dergelijke waar je je wellicht hebt ingeschreven.
6 Als je ergens een tijdje naar behoren hebt gewerkt, kun je aan je werkgever een brief vragen met daarin zijn bevestiging dat jij naar behoren hebt gewerkt.